گۆڤاری کۆزان ژمارە 5 | Page 49

‫ریشاڵە خۆرا‬ ‫كییەكان‬ ‫بۆ ژیانێكی‬ ‫سەالمەت‬ ‫كۆزان‬ ‫ه ‌م ‌ڕ‌نگ‬ ‫ههه‬ ‫یاسین مام ‌ند گەاڵڵی‬ ‫ه‬ ‫ماستەر لە زانستی خۆراك و تەندروستی‬ ‫ریش������اڵە خۆراكیی������ەكان (الی������اف الغذائی������ة ـ‬ ‫‪ )Dietary fibre‬پێكهاتەیەك������ی گرنگ������ی‬ ‫خۆراكن و بە شێوە و بڕی جیاواز لە خواردنەكاندا‬ ‫هەن. پێكهاتەی كیمیاویان بریتییە لە شەكری ئاڵۆز‬ ‫كە هەرس نابێت لە دەم و گەدە و دەگاتە ڕیخۆلەكان‬ ‫بە بێ هەرس بوون. ڕیشاڵە خۆراكییەكان دوو جۆریان‬ ‫هەیە تواوە لە ئاودا وەكو لە سێو و سێوی ژێر زەوی وە نەتواوە لە ئاودا‬ ‫وەكو لە س������ەوزەكاندا هەن. بە شێوەیەكی گشتی پیاو پێویستە ڕۆژانە‬ ‫52-03 گم و ئافرەت 02-52 گم ڕیش������اڵە خۆراكییەكان بخوات. بە‬ ‫هۆی گرنگیان بۆ تەندروستی مرۆڤ گرنگییەكی تایبەتیان هەیە.‬ ‫ئەمەش هەندێك لە سوودەكانی ڕیشاڵە خۆراكییەكان:‬ ‫1- نەخۆش������یەكانی كۆلۆن : ڕیشاڵە خۆراكییەكان توانای هەڵگرتنی‬ ‫ئاویان هەیە، كاتێك بە كۆئەندامی هەرس تێپەڕ دەبن، بەمەش قەبارەی‬ ‫خواردنەكە زیاد دەبێت و پەس������تان لەسەر كۆلۆن كەم دەكاتەوە، ئیدی‬ ‫كێش������ەی قەبزی كەم دەكاتەوە، هەروەها مەترسی شێرپەنجەی كۆلۆن‬ ‫كەم دەكاتەوە.‬ ‫2- نەخۆشیەكانی دڵ: ڕیش������اڵە خۆراكییەكان توانای كەمكردنەوەی‬ ‫كۆلیس������ترۆڵیان هەیە ئەمەش لە مەترسیەكانی نەخۆشیەكانی دڵ و‬ ‫خۆینبەرەكان دەمانپارێزێت.‬ ‫3- نەخۆشی شەكرە: ڕیشاڵە خۆراكییەكان توانای ڕێكخستنی شەكری‬ ‫ژماره (5) ب ‌هارى 5102‬ ‫ه‬ ‫‌‬ ‫64‬ ‫خوێنیان هەیە لە لەشدا. بۆیە یارمەتیدەرێكی‬ ‫گرنگن بۆ كەمكردنەوەی مەترس������ییەكانی نەخۆشی شەكرە‬ ‫زۆر بە سوودە.‬ ‫4- پەس������تانی خۆێن: لێكۆلینەوەكان دەریان خستوە خواردنی ڕیشاڵە‬ ‫خۆراكیی������ەكان بە ش������ێوەی