ΠΤΗΣΗ 2015 September 2015 #352 | Page 86

ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ USMC EA-6B Prowler Μία από τις βελτιώσεις του προγράμματος ICAP III είναι ορατή σε αυτή τη φωτογραφία αεροσκάφους της VAQ-138, που απονηώνεται με ασύμμετρο φορτίο τριών ατρακτιδίων ALQ-99 και ενός LBP (Low Band Pod) κάτω από την κοιλιά. Το πρόγραμμα ICAP II αποτέλεσε μια πολύ σημαντική αναβάθμιση που βελτίωσε κατακόρυφα τις δυνατότητες του τύπου, αλλά εξάλειψε και κάποιες από τις αδυναμίες του. Μία από αυτές ήταν το γεγονός ότι τα ατρακτίδια του συστήματος ALQ-99 απαιτούσαν συγκεκριμένο ταλαντωτή (exciter) για να τροφοδοτήσουν τον ενισχυτή-πομπό μιας συγκεκριμένης μπάντας από το φάσμα των συχνοτήτων. Επιπλέον, κάθε ατρακτίδιο μπορούσε να δεχθεί έναν ταλαντωτή και διαμορφωνόταν για την κάλυψη αποκλειστικά της δεδομένης συχνότητας πριν από την πτήση. Έτσι όμως ακόμη και με το πλήρες φορτίο τεσσάρων πτερυγικών και ενός κοιλιακού ατρακτιδίου, ένα EA-6B δεν μπορούσε να καλύψει περισσότερες από πέντε μπάντες συχνοτήτων (από δέκα), απαιτώντας δύο αεροπλάνα ανά αποστολή. Με αυτήν όμως τη διαμόρφωση και χωρίς εξωτερικές δεξαμενές το αεροπλάνο είχε πολύ μικρή εμβέλεια, κάτι που υποχρέωνε σε διαμορφώσεις τριών ατρακτιδίων-δύο δεξαμενών και περιόριζε ακόμη περισσότερο τις επιχειρησιακές δυνατότητες ηλεκτρονικής κρούσης σε τρεις μόνο συχνότητες. Με το ICAP II δημιουργήθηκε ένας κοινός ταλαντωτής UE (Universal Exciter), ενώ και το κάθε ατρακτίδιο μπορούσε πλέον να τροφοδοτήσει ταυτόχρονα δύο ενισχυτές-πομπούς, κι έτσι ακόμη και με το φορτίο των τριών ατρακτιδίων κάλυπτε διπλάσιες συχνότητες από πριν και είχε σημαντικά μεγαλύτερη επιχειρησιακή ευελιξία. Τα εκσυγχρονισμένα αεροπλάνα έφεραν επίσης ραδιοζεύξη με βάση την υποδομή TACAN, με την οποία μπορούσαν να μεταδοθούν πληροφορίες σχετικά με απειλές για βελτίωση της αντίληψης της τακτικής κατάστασης και νέο υπολογιστή AN/AYK-14 με αυξημένη μνήμη και δυνατότητα επεξεργασίας. Η Grumman παρέδωσε 90 Prowler ICAP II από τον Ιανουάριο του 1984, εκ των οποίων 55 ήταν ανακατασκευές και 35 νέας παραγωγής. Στη διάρκεια του προγράμματος και από το αμερικανικό Οικονομικό Έτος 1986 χρηματοδοτήθηκε μια δέσμη επιπλέον αναβαθμίσεων και τα 37 αεροπλάνα που την ενσωμάτωσαν έγιναν γνωστά ως ICAP II/Block 86 (ενώ τα υπόλοιπα ήταν -ανεπίσημαγνωστά ως Block 82). Η σημαντικότερη όμως αναβάθμιση του ICAP II ήταν η ολοκλήρωση στο αεροπλάνο, ήδη από το Block 82 του πυραύλου AGM-88 86 09/2015 HARM που έδωσε για πρώτη φορά στο Prowler δυνατότητα SEAD/DEAD. To πρόγραμμα ICAP II ήταν το πλέον μακροσκελές σε εκτέλεση και η εφαρμογή ενός τρίτου «πακέτου» του (σε κάποια Block 82 και το σύνολο των Block 86) οδήγησε στα Prowler ICAP II/Block 89. To επόμενο προγραμματισμένο πλαίσιο εκσυγχρονισμού ήταν το ADVCAP (Advanced Capabilities)/Block 91, που αναβάθμιζε το σύνολο των επιχειρησιακών υποσυστημάτων ομογενοποιώντας τις υποδομές στον στόλο των Prowler και προσθέτοντας νέες, συμπεριλαμβανομένου του ALQ-165 ASPJ (Advanced Self-Protection Jammer). Προβλέπονταν επίσης η εφαρμογή AIP (Avionics Improvement Program), η δομική ανακατασκευή και η ενσωμάτωση νέων κινητήρων. Το εξαιρετικά φιλόδοξο ADVCAP, που επρόκειτο να περάσει σε IOC (Initial Operational Capability), καθυστέρησε αρχικά λόγω του (πρώτου) πολέμου στον Κόλπο, όπου τα EA-6B είχαν εκτεταμένη και καθοριστική δράση. Στη συνέχεια, ήδη υπό το πρίσμα της μετασοβιετικής περιόδου αποκλιμάκωσης των εξοπλισμών και του αυξανόμενου κόστους, το πρόγραμμα δέχθηκε ισχυρές πιέσεις περικοπών και τελικά ακυρώθηκε το 1994, ενώ τα τρία πρωτότυπα αεροσκάφη είχαν ήδη ολοκληρώσει το σύνολο των δοκιμών επιχειρησιακής αξιολόγησης. Όπως χαρακτηριστικά έλεγαν στελέχη του USN τη συγκεκριμένη περίοδο: «Το ADVCAP έπεσε θύμα της ίδιας της επιτυχίας τού Prowler: τα αποτελέσματα των επιχειρήσεων “Desert Storm” ήταν τόσο καλά πο υ το Πεντάγωνο θεώρησε ότι ο -πανάκριβος- εκσυγχρονισμός δεν χρειαζόταν». Το «χρυσό χάπι» της ακύρωσης του ADVCAP/Block 91 ήταν ένα πολύ πιο περιορισμένο πρόγραμμα που ουσιαστικά ομογενοποιούσε τη διαμόρφωση των αεροσκαφών ICAP II Block 82 και Block 86 σε ένα κοινό (και αναβαθμισμένο) πρότυπο: προστέθηκε νέος υπολογιστής AYK-14, δύο πομποδέκτες ARC-210 U/VHF και αναβαθμίστηκε η υποδομή των UΕ στα ατρακτίδια των παρεμβολέων. Τα πρώτα αεροπλάνα της νέας έκδοσης, γνωστά ως ICAP II/Block 89A, μπήκαν σε υπηρεσία το 2000. Το τελευταίο κεφάλαιο εκσυγχρονισμού των Prowler ήταν το ICAP III με κεντρικό άξονα την αντικατάσταση του δέκτη του συστήματος ALQ-99 με τον νέο