ΠΤΗΣΗ 2015 September 2015 #352 | Page 20

ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ USAFE-493 FS δημιούργημα της McAir. Το ρύγχος παραμένει στην κατεύθυνση που έχει θέσει ο χειριστής στο stick, αποδεσμεύοντάς τον για να ασχοληθεί με τις διαδικασίες προετοιμασίας και εμπλοκής στη μάχη. Επειδή ο έλεγχος του αεροσκάφους βασίζεται στο αυτόματο σύστημα ελέγχου πτήσης (AFCS), το F-15 εισέρχεται πολύ δύσκολα σε περιδίνηση ή έξοδο από ελεγχόμενη πτήση, διασφαλίζοντας έτσι τον λιγότερο έμπειρο χειριστή συγχωρώντας λάθη. Βασικά χαρακτηριστικά του AFCS είναι το σύστημα διασύνδεσης πτερυγίων κλίσης και πηδαλίων διεύθυνσης, ARI (Aileron Rudder Interconnect) και το σύστημα υποβοήθησης ελέγχου, CAS (Control Augmentation System). Το ARI εμπλέκει τα rudders σε μεγάλες αποκλίσεις των ailerons διατηρώντας τη σωστή θέση του ρύγχους και αποτρέποντας πιθανή βίαιη εκτροπή (adverse yaw). Το CAS αποτελεί ουσιαστικά πρόγονο του fly-by-wire (που δεν υπήρχε διαθέσιμο την εποχή της σχεδίασης του F-15) με την ίδια βασική φιλοσοφία λειτουργίας, επιδρώντας και στους τρεις άξονες (πρόνευση, εκτροπή και διατοίχιση). Ένας αισθητήρας (stick force sensor) παρέχει ηλεκτρικά σήματα στους σερβομηχανισμούς των rudders και των stabilators, καθορίζοντας τη γωνία των τελευταίων βάσει των απαιτήσεων του χειριστή για αύξηση της γωνίας προβολής. Επίσης υποβοηθά τη διατοίχιση (roll) σε μεγάλες γωνίες προσβολής ή υψηλές φορτίσεις g. Σε μεγάλες γωνίες «Alpha», λόγω της αποκόλλησης του οριακού στρώματος, η επίδραση των πτερυγίων κλίσης καθίσταται πολύ μικρή έως και ανύπαρκτη και έτσι το CAS αντισταθμίζει την απώλεια αυτή του αεροδυναμικού ελέγχου με την ενεργοποίηση των stabilators. Η διαφορική κίνησή τους εξασφαλίζει τον επιθυμητό βαθμό διατοιχι20 09/2015 σμού χωρίς την πιθανότητα εισόδου σε μη ελεγχόμενη πτήση. Να θυμίσουμε ότι το CAS έσωσε τους χειριστές ενός ισραηλινού F-15D το 1983, όταν κατάφεραν να το προσγειώσουν έχοντας χάσει όλη τη δεξιά ημιπτέρυγα ύστερα από σύγκρουση με ένα Α-4 σε εικονική αερομαχία. Το CAS λειτουργεί ταυτόχρονα με το μηχανικό σύστημα κίνησης των πτερυγίων, αλλά μπορεί να λειτουργήσει και ανεξάρτητα. Το stick είναι ουδέτερο και η έλξη που απαιτείται είναι η ίδια για όλο το φάσμα των ταχυτήτων. Οι κινητήρες ανταποκρίνονται ακαριαία στις κινήσεις των μανετών και η διαθέσιμη ώση είναι επαρκέστατη για την ολοκλήρωση όλων των ελιγμών. Ουσιαστικά ένα μεγάλο μέρος της υπεροχής του Eagle είναι η ανά πάσα στιγμή διαθέσιμη ισχύς, που επιτρέπει την άμεση επιτάχυνση ή άνοδο για την εμπλοκή στόχων ή την αποφυγή απειλών ειδικά στη διηχητική περιοχή ταχυτήτων. Ένα παλιό ρητό των πρώτων χειριστών του που διατηρεί ακόμη την αξία του στους κύκλους της κοινότητας των F-15 αναφέρει χαρακτηριστικά: «The faster you go, the faster you go faster!» Ένα άλλο πλεονέκτημα του F-15 είναι η μεγάλη αυτονομία του. Το συνολικό φορτίο καυσίμου του αεροσκάφους μας στις πέντε εσωτερικές και δύο πτερυγικές δεξαμενές καυσίμου ανέρχεται σε 22.000 λίβρες JP-8, αρκετό για να μας κρατήσει στον αέρα για τουλάχιστον 2,5 ώρες. Για καλή μου τύχη η δεσμευμένη περιοχή ασκήσεων στις ανατολικές ακτές της Αγγλίας είναι πολύ κοντά στο Lakenheath, κερδίζοντας πολύ χρόνο για την ολοκλήρωση της φωτογράφισης. Σειρά έχουν τα BFM, δηλαδή η κλειστή εμπλοκή! Ο κυβερνήτης μου έχει ήδη ολο