διαστημα 50 χρόνια εξερευνώντας τον Άρη
διαστημα 50 χρόνια εξερευνώντας τον Άρη
Το εξάτροχο Sojourner πριν κατέβει από το όχημα προσεδάφισης του Mars Pathfinder .
Προετοιμασία της αποστολής Mars Pathfinder , της πρώτης από τη σειρά αμερικανικών ρομποτικών συστημάτων που συνδύαζε τροχιακό όχημα και σκάφος προσεδάφισης με ρόβερ .
Εντυπωσιακό πανόραμα της αποστολής Mars Pathfinder .
στον ελιγμό εισόδου σε τελική τροχιά . Η τεχνική , που υιοθετήθηκε από τις περισσότερες αποστολές στη συνέχεια , συνίσταται στη χρήση τής ( έστω και αραιής ) αρειανής ατμόσφαιρας με επανειλημμένες διελεύσεις στα ανώτερα στρώματά της για τη μείωση της ταχύτητας . Η τεχνική , αν και αργή ( η διαδικασία διαρκεί πολλούς μήνες ή και χρόνια ), έχει το τεράστιο όφελος ότι απαλλάσσει την ανάγκη για τη μεταφορά διατάξεων , όπως επιπλέον ανασχετικούς
πυραύλους . Ο MGS εκτοξεύθηκε στις 7 Νοεμβρίου 1996 και κάλυψε την απόσταση των 750 εκατομμυρίων χιλιομέτρων σε 300 περίπου μέρες , φτάνοντας στον Άρη στις 11 Σεπτεμβρίου 1997 . O αρχικός προγραμματισμός της αποστολής , που αρχικά θεωρούνταν « χαμηλού κόστους », 230 εκατομμύρια δολάρια , πριν βέβαια αυτό τετραπλασιαστεί , ήταν να διαρκέσει έως και το 2001 : 10 μήνες για τη μετάβαση , 19 μήνες για την « αεροπέδηση » και 22 μήνες για την επίτευξη των αντικειμενικών σκοπών . Όμως , η εξαιρετική απόδοση και η πολύ καλή κατάσταση του διαστημοπλοίου επέτρεψαν την επέκτασή της δύο φορές . Η επαφή με τον MGS χάθηκε τον Νοέμβριο του 2006 και σύμφωνα με τη NASA , η απώλειά του ήταν μεν αποτέλεσμα αστοχίας του μπαταριών του από υπερθέρμανση , αλλά η αρχική αιτία ήταν ανθρώπινο λάθος σε ανανέωση λογισμικού , όταν δύο τεχνικοί
« ανέβασαν » από παράβλεψη το ίδιο πρόγραμμα , αντικαθιστώντας στη μνήμη ζωτικά στοιχεία ελέγχου προσανατολισμού . Διαφορετικά o Mars Global Surveyor θα μπορούσε να συνεχίσει για πολύ καιρό ακόμη να προσφέρει τις υπηρεσίες του . Η παράβλεψη προκάλεσε ριζική αλλαγή διαδικασιών στον έλεγχο αποστολών αλλά και νέες σχεδιαστικές προβλέψεις στους επόμενους βολιστήρες . Έτσι ο MGS , με μία από τις μακροβιότερες θητείες στην αρειανή εξερεύνηση μέχρι σήμερα ( 9 χρόνια , 1 μήνας και 21 ημέρες ή 3.249 sols ) προσέφερε ακόμη και με την πρόωρη απώλειά του . Βρίσκεται σε σχεδόν πολική κυκλική τροχιά 450 χιλιομέτρων πάνω από την αρειανή επιφάνεια με προοπτική να παραμείνει εκεί έως και το 2047 . Η συνέχεια της εξερεύνησης του Άρη μέσα στη δεκαετία του 90 ήταν μάλλον περιπετειώδης . Ο ρωσικός Mars 96 αποτέλεσε μια προσπάθεια να δοθούν απαντήσεις σε πολλά μεγάλα ερωτήματα που είχαν δημιουργηθεί τα προηγούμενα 30 χρόνια σχετικά με τον Κόκκινο Πλανήτη , εστιάζοντας στην εξελικτική ιστορία του και ειδικότερα της ατμόσφαιρας , της επιφάνειας αλλά και της εσωτερικής δομής του . Ήταν μια ιδιαίτερα προηγμένη σχεδίαση , εξέλιξη των βολιστήρων της σειράς Phobos με ένα μητρικό σκάφος που θα παρέμενε σε τροχιά , δύο οχήματα ομαλής προσεδάφισης και δύο penetrator που στόχευαν να διεισδύσουν στην επιφάνεια μετά την άφεσή τους . Καθένα από τα επιμέρους οχήματα έφερε ένα εντυπωσιακό συγκρότημα αισθητήρων και επιστημονικών οργάνων . O Mars 96 εκτοξεύθηκε στις 16 Νοεμβρίου 1996 στην κορυφή ενός φορέα Proton 8K82 , που με τη συγκεκριμένη διαμόρφωση είχε χρησιμοποιηθεί μόνο δυο φορές στο παρελθόν , για να εκτοξεύσει τους δύο Phobos . Στην προκειμένη περίπτωση ο τέταρτος όροφος του πυραύλου απέτυχε να πυροδοτηθεί οδηγώντας τον βολιστήρα σε επανείσοδο στην ατμόσφαιρα καταλήγο-
124 10 / 2015