ΙΣΤΟΡΙΑ
Tupolev Tu-104, 60 χρόνια
των τελευταίων εκδόσεων) και μόνο εάν το συμβάν
λάμβανε χώρα με τους ελεγκτές σε επικοινωνία με το
αεροσκάφος, μπορούσαν να υπάρχουν κάποια δεδομένα για τα αίτια ενός ατυχήματος. Σε ένα περιστατικό
απώλειας ελέγχου από τα 40.000 πόδια ύστερα από
ανοδικό ρεύμα ο κυβερνήτης ενός Tu-104 συνομιλούσε με τους ελεγκτές επί δύο λεπτά προσπαθώντας να
περιγράψει τις συνθήκες έκτακτης ανάγκης και τις ενδείξεις των οργάνων, αποτελώντας ένα «ανθρώπινο
μαύρο κουτί» και ενώ το αεροσκάφος εκτελούσε ένα
θανατηφόρο σπιράλ προς το έδαφος.
Τρεις αεροπειρατείες έλαβαν χώρα με τον τύπο, εκ των
οποίων σε μία (18/05/1973) είχαμε ολική απώλεια
με τον θάνατο 82 ατόμων από αυτοσχέδια βόμβα που
ενεργοποίησε εν πτήσει ο αεροπειρατής. Δύο χρόνια
πριν είχαν χαθεί 25 άτομα, όταν ενεργοποιήθηκε αυτόματα εκρηκτικός μηχανισμός στο πίσω μέρος και
αχρήστευσε τα συρματόσχοινα ελέγχου οδηγώντας το
αεροσκάφος σε ανεξέλεγκτη κάθοδο και συντριβή στο
έδαφος. Στις 30 Ιουνίου 1962 η πτήση 902 της Aerflot
μπήκε στην τροχιά αντιαεροπορικού πυραύλου κατά τη
διάρκεια εκπαιδευτικής ρίψης με αποτέλεσμα τη συντριβή και απώλεια 84 ζωών.
Από τα έξι Tu-104 που πετούσαν με την Τσεχοσλοβάκικη CSA, τρία απωλέσθηκαν σε ατυχήματα, αντιστοίχως
σε Λιβύη (με απώλεια 12 ατόμων), Ινδία και Κύπρο, τα
δύο τελευταία ευτυχώς χωρίς απώλειες. Το ατύχημα
στην Κύπρο συνέβη στις 29 Αυγούστου 1973 κατά την
προσγείωση στο αεροδρόμιο της Λευκωσίας και ακόμη
και σήμερα κάποια τμήματα από το ατυχές τσεχοσλοβάκικο Tu-104 (OK-MDE) που ανατράπηκε στην άκρη
του αεροδιαδρόμου παραμένουν αφημένα ανάμεσα σε
άλλα συντρίμμια του μαρτυρικού αυτού τόπου.
Επίλογος
Από τα μέσα του 1970 ο στόλος των Tu-104 προσέγγιζε το όριο της επιχειρησιακής ζωής του και το 1974
ξεκίνησε η σταδιακή απόσυρση του τύπου. Η τελευταία προγραμματισμένη πτήση πραγματοποιήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 1979 από τη Μόσχα στην Οδησσό. Ο τύπος είχε συμπληρώσει 2
εκατομμύρια ώρες πτήσης σε 600 χιλιάδες πτήσεις μεταφέροντας πάνω από 80 εκατομμύρια
επιβάτες και πολλές χιλιάδες τόνους φορτίου. Είναι αξιοσημείωτο ότι και τα διαδοχικά «τεσσάρια» του Τουπόλεφ είχαν στο μεταξύ αποσυρθεί: το Tu-114 (1961-1976) και το Tu-124 (19621967).
Στις αρχές του 1980 ένας αριθμός Tu-104 παρέμενε ακόμη υπηρεσιακός υπό την Πολεμική Αεροπορία της ΕΣΣΔ χαρίζοντας στον τύπο υπηρεσιακή ζωή σχεδόν 25 ετών. Στις 7 Φεβρουαρίου
1981 το CCCP-42332 συνετρίβη κατά την απογείωσή του από το Pushkin κοντά στο Λένιγκραντ
σε πτήση μεταφοράς ανώτατων στελεχών του Πολεμικού Ναυτικού και της Αεροπορίας με
Τσεχοσλοβακικά Tu-104 με τη χαρακτηριστική ασημένια ουρά.
126
05/2015
Η Alitalia δεν απέκτησε ποτέ Tu-104. Το συγκεκριμένο
αεροπλάνο βάφτηκε στα χρώματά της για τις ανάγκες
ταινίας όπου παρίστανε το DC-8.