χεία , ένα ακόμα πιο φιλόδοξο εγχείρημα ετοιμαζόταν : η προσεδάφιση της αποσπώμενης ακάτου Philae ( Φίλαι ) στον πυρήνα του κομήτη ! Η βαρύτητα όμως του πυρήνα είναι τόσο ασθενική που η προσεδάφιση θα έμοιαζε περισσότερο με τροχιακό ραντεβού . Για να καθηλωθεί το σκάφος , δύο « καμάκια » θα εκτοξεύονταν προκειμένου το Philae να μην αναπηδήσει μετά την επαφή του με το έδαφος . Κατόπιν η άκατος θα « στερεωνόταν » με συσκευές που θα τρυπούσαν το σημείο προσεδάφισης . Αυτό τουλάχιστον ήταν το θεωρητικό πλάνο , γιατί -δυστυχώς- η προσεδάφιση του Philae δεν είχε αίσιο τέλος . Πράγματι , στις 12 Νοεμβρίου η άκατος αποσπάστηκε από το Rosetta και κατευθύνθηκε προς τον πυρήνα του 67P / Churyumov-Gerasimenko ( ή Chury όπως τον αποκαλούν « χαϊδευτικά » οι επιστήμονες ). Λόγω της μεγάλης απόστασης όμως οι επίγειοι σταθμοί έλαβαν το σήμα του Philae με 28 λεπτά καθυστέρηση . Έτσι , χωρίς να το γνωρίζει ο έλεγχος αποστολής εκείνη τη στιγμή , η άκατος αναπήδησε στο έδαφος του κομήτη με ταχύτητα 38 εκατοστών το δευτερόλεπτο και έφτασε σε ύψος ενός περίπου χιλιομέτρου . Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι , αν η ταχύτητα αναπήδησης είχε ξεπεράσει τα 44 εκατοστά το δευτερόλεπτο , θα είχε ξεφύγει από το ασθενικό πεδίο βαρύτητας του κομήτη ! Στη συνέχεια το γυροσκόπιο του Philae απενεργοποιήθηκε με αποτέλεσμα το σκάφος να αρχίσει να περιστρέφεται γύρω από τον άξονά του μία φορά κάθε 13 δευτερόλεπτα , για να αρχίσει και πάλι μια καθοδική πορεία και να προσεδαφιστεί για δεύτερη φορά και να … αναπηδήσει ξανά με ταχύτητα 3 εκατοστών το δευτερόλεπτο . Τελικά , ύστερα από λίγα λεπτά η άκατος σταμάτησε οριστικά ακουμπώντας στην επιφάνεια , πιθανότατα στη σκιά κάποιου λόφου ή τοιχώματος κρατήρα , υπό γωνία 30 μοιρών . Η ανάλυση της τηλεμετρίας έδειξε ότι η αρχική πρόσκρουση ήταν απαλότερη απ ’ όσο αναμενόταν και έτσι τα « καμάκια » δεν είχαν ενεργοποιηθεί , αλλά ούτε και ο ανασχετικός κινητήρας είχε λειτουργήσει . Η μπαταρία της ακάτου μπορούσε να τροφοδοτήσει με ενέργεια τα όργανα για 60 ώρες περίπου . Οι επιστήμονες της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας ( ESA ) ήλπιζαν ακόμη ότι η δεύτερη επαναφορτιζόμενη μπαταρία θα « γέμιζε » χάρη στα ηλιακά πτερύγια και θα διασφάλιζε τη λειτουργία του Philae . Όμως το περιορισμένο ηλιόφως ( 90 λεπτά κάθε κομητική ημέρα που διαρκεί 12,4 ώρες ) δεν αρκούσε … Το πρωί της 14ης Νοεμβρίου κρίθηκε πως η μπαταρία θα εξαντλούνταν σύντομα . Δόθηκε εντολή στην άκατο να αναπτύξει κάποια επιστημονικά όργανα και να περιστραφεί ώστε να έρθει σε ευνοϊκότερη ως προς το ηλιόφως θέση . Αν και ελήφθησαν ορισμένα δεδομένα , η ηλεκτρική ενέργεια του Philae εξαντλήθηκε και η επαφή χάθηκε οριστικά λίγο μετά τα μεσάνυχτα της 15ης Νοεμβρίου … Παρ ’ όλα αυτά , το άτυχο Philae είχε προλάβει να μεταδώσει πο-
Άποψη του Churyumov-Gerasimenko από απόσταση 10,1 χλμ . με ανάλυση 86 cm / pixel , απεικονίζοντας πεδίο 883 μέτρων .
λύτιμα στοιχεία . Η επιφάνεια του Chury αντί να είναι « απαλή και αφράτη » όπως θεωρούνταν , αποδείχθηκε ότι διέθετε μεγάλες ποσότητες παγωμένου νερού κάτω από ένα επιφανειακό στρώμα σκόνης . Η μηχανική αντοχή του πάγου ήταν μεγάλη και η κομητική δραστηριότητα στην περιοχή αυτή ήταν μικρή ( όσο ο κομήτης πλησιάζει τον ήλιο , εξαχνώνεται και εκλύει αέρια και σκόνη ). Ένα άλλο όργανο της ακάτου εντόπισε την παρουσία οργανικών μορίων στην ατμόσφαιρα ( κόμη ) του κομήτη , καθώς επίσης και ατόμων άνθρακα και υδρογόνου . Δυστυχώς , τα τρυπάνια της ακά-
Η επιφάνεια του κομήτη είναι ένα μίγμα πάγου και σκόνης που εξαχνώνεται σταδιακά όσο αυτός πλησιάζει τον Ήλιο .
Απόκρημνα βράχια στην επιφάνεια του κομήτη .
05 / 2015 107