FORUM
Οι συνέργειες και η οικονομική - βιομηχανική διάσταση της άμυνας
Άλλο ένα σημαντικό πρόβλημα το οποίο απαιτεί ριζική λύση από τη νέα πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΘΑ είναι η χάραξη μιας ολοκληρωμένης και συνεκτικής πολιτικής σε πρακτικό επίπεδο για την εγχώρια βιομηχανική βάση . Σε θεωρητικό επίπεδο ή ακριβέστερα σε επίπεδο αρχών , η πρόσφατα υιοθετηθείσα ( Οκτώβριος 2014 ) Εθνική Αμυντική Βιομηχανική Στρατηγική – ΕΑΒΣ καλύπτει το κενό ή τουλάχιστον δημιουργεί στέρεο θεωρητικό υπόβαθρο . Με όσες δηλώσεις της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΘΑ έχουν ήδη δει το φως τής δημοσιότητας , φαίνεται ότι οι σχεδιασμοί της δεν αποφεύγουν την πεπατημένη , δηλαδή οι κρατικής ιδιοκτησίας βιομηχανίες ( Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα – ΕΑΣ , Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία – ΕΑΒ , Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων – ΕΛΒΟ ) εμφανίζονται να αποτελούν την ύψιστη προτεραιότητα στις προθέσεις της . Κύριο χαρακτηριστικό αυτών των βιομηχανιών είναι η επί χρόνια « παραγωγή » χρεών και συσσώρευση ελλειμμάτων αλλά και η σχεδόν ολοκληρωτική απουσία ιδίας σχεδίασης και ανάπτυξης προϊόντων . Δυστυχώς ακόμη και την εποχή των « παχιών αγελάδων », το ελληνικό δημόσιο για πλείστους λόγους απέτυχε στην αποδέσμευση των βιομηχανιών αυτών από τη δουλεία τού ( χαμηλής τεχνολογικής αξίας και υψηλής έντασης ανθρώπινου δυναμικού ) έργου που παρέχονταν από τους κατ΄ ουσίαν κύριους αναδόχους ως υποκατασκευαστικό έργο , αλλά και στον ( έστω και εν μέρει ) απογαλακτισμό τους αποκλειστικά από τα προγράμματα του ΥΠΕΘΑ . Με απλά λόγια , όσο τα προγράμματα προμηθειών αμυντικού υλικού « έτρεχαν », οι κρατικής ιδιοκτησίας βιομηχανίες ( κατά κύριο λόγο ) είχαν εξασφαλισμένη ροή έργου , αλλά παρέμειναν « παγιδευμένες » στην κατάσταση που περιγράφηκε παραπάνω και ταυτόχρονα ( παραδόξως ) δεν βελτίωναν την οικονομική τους θέση . Όταν όμως λόγω της δυσμενούς εξέλιξης των δημοσιονομικών της χώρας ( μέσα της δεκαετίας του 2000 ), η ροή των εξοπλιστικών
προγραμμάτων του ΥΠΕΘΑ αρχικά περιορίστηκε και στη συνέχεια διεκόπη , η « βόμβα » εξερράγη . Θα πρέπει λοιπόν να έχει γίνει πια απ ’ όλους αντιληπτό ότι το προαπαιτούμενο για την επιβίωση και την περαιτέρω ανάπτυξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας είναι η ενσωμάτωσή της στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα . Επίσης , θα πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι οι ΕΕΔ δεν μπορούν να συντηρήσουν αποκλειστικά την εγχώρια αμυντική βιομηχανία , αλλά ούτε και η εγχώρια αμυντική βιομηχανία μπορεί να στηρίζεται αποκλειστικά σ ’ αυτές . Γι ’ αυτόν ακριβώς τον λόγο θεωρούμε ότι προτεραιότητα της νέας κυβέρνησης θα πρέπει να είναι η διαμόρφωση των συνθηκών και των συσχετισμών , ώστε η εγχώρια αμυντική βιομηχανία να μπορέσει να αποκτήσει και διεθνή ρόλο . Σ ’ αυτήν την προσπάθεια η πίστωση των ανεκτέλεστων υποχρεώσεων αντισταθμιστικών ωφελημάτων έναντι εξαγωγικού έργου μπορεί να αποτελέσει την αρχική αλλά πολύ σημαντική φάση . Ας σημειωθεί ότι αρκετές ελληνικές ιδιωτικές εταιρείες κινούνται ήδη δυναμικά επιτυγχάνοντας εξαγωγικές επιτυχίες και είναι πολύ πιθανό να βοηθηθούν περαιτέρω από την προαναφερθείσα ρύθμιση . Σε ό , τι αφορά στις εταιρείες κρατικής ιδιοκτησίας , η άποψη μας είναι
ότι , εφόσον η παρούσα κυβέρνηση απορρίπτει την ιδιωτικοποίησή τους ( και για να είμαστε ακριβοδίκαιοι ούτε η προηγούμενη κυβέρνηση έδειξε ιδιαίτερη επιθυμία για την υλοποίησή της ), μια ενδιαφέρουσα λύση που θα επέτρεπε και την εισροή κεφαλαίων ( επενδύσεις ) από το εξωτερικό , θα μπορούσε να είναι το μοντέλο που ακολουθείται σε διάφορες χώρες ανά τον κόσμο , όπως οι ΗΠΑ , η Αυστραλία κ . λπ . Για παράδειγμα , το δημόσιο θα μπορούσε να διατηρήσει την ιδιοκτησία των περιουσιακών στοιχείων των εταιρειών ( για να αποφευχθεί η τόσο γνωστή και μάλλον περισσότερο θεωρητική φιλολογία περί « ξεπουλήματος » ή χαμηλού τιμήματος ) και να τις μισθώσει ( αποκτώντας ταυτόχρονα και μετοχικό μερίδιο ) σε επενδυτές που θα εκδηλώσουν ενδιαφέρον και οι οποίοι θα αναλάβουν την ευθύνη της διοίκησης και της διαχείρισης . Για αυτονόητους λόγους η διαδικασία θα πρέπει να αποσυνδεθεί από την υλοποίηση των όποιων προγραμμάτων του ΥΠΕΘΑ , τα οποία , εφόσον και όταν παραστεί ανάγκη υλοποίησής τους , θα μπορούν να συναρτώνται με παραμέτρους όπως η αύξηση της απασχόλησης . Ο βασικός σκοπός τής περιγραφόμενης διαδικασίας είναι η πλήρης ενσωμάτωση των βιομηχανιών κρατικής ιδιοκτησίας στην παγκόσμια παραγωγή και εφοδιαστική αλυσίδα . Επιπλέον στόχος είναι η διασφάλιση συγκεκριμένου επιπέδου απασχόλησης που δεν θα εξαρτάται , όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα , από τον κρατικό προϋπολογισμό . π & δ
3 / 2015 5