ΠΤΗΣΗ 2015 March 2015 #346 | Page 104

ΙΣΤΟΡΙΑ Αεροδρόμιο Σέδες

ΙΣΤΟΡΙΑ Αεροδρόμιο Σέδες

Εξαιρετική άποψη της παραλίας του Φοίνικα όπου τον Δεκέμβριο του 1915 δημιουργήθηκε νέα αεροπορική βάση με πεδίο προσγειώσεως , υπόστεγα ( δύο από αυτά είναι ορατά στα δεξιά τής φωτογραφίας ), αποθήκες καυσίμων και καταυλισμούς . Η νέα αυτή βάση απείχε περίπου δύο χιλιόμετρα από το Μεγάλο Πάρκο και ήταν γνωστή στους Γάλλους ως Σέδες- Γεωργική Σχολή ( ή απλά Σέδες ) λόγω του κτηρίου της νέας ( τότε ) Γεωργικής Σχολής που δέσποζε στην περιοχή ( και φαίνεται στο βάθος τής φωτογραφίας ) αλλά και της γειτνίασης με τον συνοικισμό του Σέδες που βρισκόταν ελάχιστα ανατολικότερα . Η βάση αυτή επεκτάθηκε γρήγορα ανατολικότερα , έλαβε τον επιχειρησιακό αριθμό 302 και στέγασε το Σερβικό και Βρετανικό Πάρκο Αεροπορίας . Στα Βρετανικά και Ελληνικά αρχεία είναι γνωστή ως μικρή Μίκρα . ( Αρχείο B . Ciglic ) της Αγχιάλου Ν . Θεσσαλονίκης ), έδρα της Γαλλικής Μοίρας MF86 . Προσγειώνεται , αλλάζει πολυβόλο και απογειώνεται ξανά προς συνέχιση της καταδίωξης . Το γερμανικό αεροσκάφος έχει διαφύγει Βόρεια , ωστόσο ο Γάλλος διώκτης εντοπίζει δεύτερο εχθρικό αεροσκάφος , το προσεγγίζει και αδειάζει πάνω του μια δεσμίδα χωρίς όμως αποτέλεσμα . Έπειτα , κατάκοπος και απογοητευμένος επιστρέφει στο Σέδες . Στις 27 Μαρτίου 1916 , ώρα 05:00 πρωινή , η Θεσσαλονίκη ξυπνά απότομα από τον ήχο σφοδρών εκρήξεων . Μια δύναμη 16 συνολικά Γερμανικών αεροσκαφών των FA30 και FFA1 ( σημ . 11 ) με ορμητήριο την αεροπορική βάση της Hudova ( σημ . 12 ) ακολουθούν την κοίτη του Αξιού και φθάνοντας πάνω από τις πολυάριθμες εγκαταστάσεις των Συμμάχων αφήνουν τέσσερις βόμβες των 10 κιλών εκάστη από ύψος 2.600 μέτρων . Κωδικός επιχείρησης : « Bombenfilm auf Saloniki ». Τα δεκάδες πλοία στον Θερμαϊκό βάλλουν με κάθε διαθέσιμο πυροβόλο , αλλά το μόνο που καταφέρνουν είναι να προκαλέσουν επιπλέον καταστροφές στον ιστό της πόλης , καθώς τα βλήματα ... δεν βρίσκουν στόχο . Στο μεταξύ , έχοντας ειδοποιηθεί από ένα ευρύ δίκτυο επίγειων παρατηρητών , οι γαλλικές
Μοίρες στα διάφορα αεροδρόμια γύρω από τη συμπρωτεύουσα ενεργοποιούνται σε σύντομο χρόνο και απογειώνουν κάθε διαθέσιμο μέσο προς αναχαίτιση του εισβολέα . Η N87 ( Σέδες ) μετέχει με τουλάχιστον δύο Nieuport Ni-10 / 11 , ενώ η MF88 ( Σέδες-Γεωργική Σχολή ) με ένα -μάλλον ακατάλληλο για την περίσταση- MF . 11 με χειριστή τον Ανθυπασπιστή Noel . Ο Ανθυπασπιστής Havet της N87 πετώντας με το μετασκευασμένο σε μονοθέσιο Ni-10 « N . 416 » αποκτά επαφή με τον εχθρό πάνω από τις ανατολικές συνοικίες της πόλης , όπου και το σημείο εξόδου ( egress point ) τής γερμανικής επιχείρησης , και αδειάζει τα πυρομαχικά του πάνω σε δύο τουλάχιστον στόχους χωρίς ωστόσο θετικό αποτέλεσμα . Πιο αποτελεσματικοί αποδεικνύονται οι συνάδελφοί του διώκτες της γαλλο-σερβικής N91S ( S - Serb ) με έδρα το αεροδρόμιο της Γέφυρας ( Τόπσιν - Topcin ) στα ΒΔ της Θεσσαλονίκης . Η Γερμανική επιχείρηση της 27ης Μαρτίου αλλά και άλλες πολύ μικρότερης κλίμακας που είχαν προηγηθεί , οδήγησαν στο ασφαλές συμπέρασμα πως η Θεσσαλονίκη βρισκόταν αρκετά μακριά για τις γερμανο-βουλγαρικές αεροπορικές δυνάμεις που επιχειρούσαν στα ανατολικά ( Ν . Ξάνθης ), ενώ κινδύνευε σημαντικά από αεροπορικές επιδρομές δυνάμεων που είχαν σαν ορμητήριο αεροδρόμια των Σκοπίων ( Hudova , Prilep , Kanatlarci κ . λπ .). Έτσι , στις 07 Απριλίου 1916 ξεκινά η μετεγκατάσταση της N87 από το Σέδες στην περιοχή τής ( αποξηραμένης πλέον ) λίμνης Αματόβου του Ν . Κιλκίς . Το Σέδες θα χρησιμοποιηθεί ξανά ως επιχειρησιακή βάση στις αρχές του 1917 , μετά τη μετεγκατάσταση από τη « μικρή Μίκρα » του Κέντρου Εκπαίδευσης .
Σέδες - Κέντρο Εκπαίδευσης
Με την άφιξη των πρώτων γαλλικών αεροπορικών δυνάμεων στην « Ανατολή » παρουσιάστηκε η ανάγκη εκπαίδευσης ( ή συμπληρωματικής εκπαίδευσης ) επιπλέον ιπτάμενου προσωπικού , δεδομένου οτι οι ανάγκες στο Δυτικό μέτωπο ήταν απείρως μεγαλύτερες και απορροφούσαν το σύνολο σχεδόν του δυναμικού των σχολών Εκπαίδευσης επί Γαλλικού εδάφους . Έτσι , τον Δεκέμβριο του 1915 ξεκινά τη λειτουργία της η Σχολή Πιλότων ( l ’ Ecole de Pilotage ) στον χώρο του Μεγάλου Πάρκου στην Καλαμαριά . Στις 20 Φεβρουαρίου 1916 καταγράφεται η αποσυναρμολόγηση
104 03 / 2015