ΠΤΗΣΗ 2015 April 2015 #347 | Page 97

από τον Ήλιο και ο δεύτερος σε μέγεθος νάνος πλανήτης μετά την Έριδα ( ένα άλλο υπερποσειδώνιο αντικείμενο ). Όπως όλοι οι πλανητοειδείς της Ζώνης του Kuiper , ο Πλούτωνας αποτελείται από βράχο και πάγο και έχει όγκο ίσο με το 30 % της δικής μας Σελήνης . Η τροχιά του είναι πολύ ελλειπτική ( έχει δηλαδή μεγάλη εκκεντρότητα ), με αποτέλεσμα η απόστασή του από τον Ήλιο να κυμαίνεται από 30 μέχρι 40 αστρονομικές μονάδες AU ( όπου 1 AU ισούται με την απόσταση Γης-Ήλιου ), που ισοδυναμεί με 4,4 ως 4,7 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα . Το 2014 ο Πλούτωνας απείχε από τον Ήλιο 32,6 AU . Για να δείξουμε πόσο ασύλληπτη είναι αυτή η απόσταση , ας αναφέρουμε ότι το φως του Ήλιου κάνει πεντέμισι ολόκληρες ώρες , προκειμένου να φτάσει στον Πλούτωνα , όταν αυτός βρίσκεται στη μέση απόστασή του . Η πολύ έκκεντρη τροχιά κάνει τον νάνο πλανήτη να τέμνει την τροχιά τού Ποσειδώνα και να πλησιάζει τον Ήλιο περισσότερο από τον τελευταίο . Ένα έτος του Πλούτωνα ισοδυναμεί με 248 γήινα χρόνια . Ο Πλούτωνας ανακαλύφθηκε φωτογραφικά τον Ιανουάριο του 1930 από τον Αμερικανό αστρονόμο Κλάιντ Τόμπω και για πολλά χρόνια ταξινομούνταν ως ο 9 ος ( και τελευταίος ) πλανήτης του Ηλιακού Συστήματος . Όμως , όσο η έρευνα του εξωτερικού του προχωρούσε με νέα και ισχυρότερα αστρονομικά όργανα , αποκαλύφθηκε ότι οι παγωμένες αυτές εσχατιές μόνο άδειες δεν ήταν . Το 1977 ανακαλύφθηκε ο ελάσσων πλανήτης Χείρων και τα επόμενα χρόνια αρκετά παγωμένα αντικείμενα σαν τον Πλούτωνα και με παρόμοιες έκκεντρες τροχιές . Αργότερα έγινε αντιληπτό ότι ο Πλούτωνας δεν ήταν ο « τελευταίος πλανήτης », αλλά απλώς ένας πλανητοειδής μιας ζώνης σωμάτων πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα . Και δεν ήταν ούτε καν ο μεγαλύτερος ! Το 2005 ανακαλύφθηκε η Έρις που είναι 27 % μεγαλύτερη σε μάζα από τον Πλούτωνα . Έτσι , το 2006 η Διεθνής Αστρονομική Ένωση ( IAU ) « υποβάθμισε » τον Πλούτωνα σε « νάνο πλανήτη ». Σύμφωνα με τον ορισμό , νάνος πλανήτης είναι το σώμα που περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο , διαθέτει αρκετή μάζα και βαρύτητα ώστε να έχει σφαιρικό σχήμα , η ζώνη τροχιάς που διανύει δεν είναι « καθαρή » από άλλα σώματα και δεν αποτελεί δορυφόρο άλλου πλανήτη . Σ ’ αυτήν την κατηγορία εμπίπτει και η Δήμητρα που μέχρι πρότινος κατατασσόταν ως αστεροειδής . Θα πρέπει να σημειωθεί βέβαια ότι μέχρι και σήμερα υπάρχουν αστρονόμοι που αντιτίθενται στην απόφαση της IAU . Ανακαλύφθηκε ότι ο κάποτε μοναχικός Πλούτωνας διαθέτει πέντε δορυφόρους . Ο πρώτος , ο Χάρων , ανακαλύφθηκε το 1978 . Επειδή διαθέτει τη μισή μάζα του Πλούτωνα , το σύστημα θεωρείται από πολλούς « διπλός πλανήτης ». Το 2006 ανακαλύφθηκαν κι άλλοι δύο μικροί δορυφόροι : η Νύχτα και η Ύδρα . Επειδή όμως υπήρχε ήδη αστεροειδής ονόματι Νυξ ( Νύχτα ), αποφασίστηκε να χρησιμοποιείται για τον δορυφόρο του Πλούτωνα η ελαφρώς διαφορετική ορθογραφία Nix ( Νιξ ) στα Αγγλικά . Το 2011 το Διαστημικό Τηλεσκόπιο Hubble ανακάλυψε άλλον έναν δορυφόρο που ονομάστηκε Κέρβερος . Το 2012 ανακαλύφθηκε και ο πέμπτος , στον οποίο δόθηκε το όνομα Στυξ . Η ανακάλυψη των μικρών δορυφόρων ίσως να υποδηλώνει ότι ο Πλούτωνας ενδεχομένως
Η θερμοηλεκτρική γεννήτρια ραδιοϊσοτόπων του New Horizons σε φάση τελικού ελέγχου .
04 / 2015 97