κόστους 400 εκατομμυρίων δολαρίων να χρησιμοποιείται για να πλήξει με βόμβες GBU μερικά κτήρια ενός αντάρτικου στρατού που δεν διαθέτει ούτε σοβαρή επίγεια αεράμυνα ούτε αεροπορία , μια αποστολή δηλαδή που ένα Phantom F-4 της δεκαετίας του 1970 θα μπορούσε να φέρει σε πέρας εξίσου καλά . Αν και ίσως η κριτική μας εδώ είναι άδικη , μιας και το αεροπλάνο θα έπρεπε κάποτε να δοκιμαστεί σε συνθήκες μάχης ( όποιες είναι διαθέσιμες ), είναι φανερό πως αυτή τη στιγμή ένα μεγάλο φάσμα αποστολών που καλείται να αναλάβει η USAF απλώς δεν απαιτούν ένα τόσο ακριβό αεροσκάφος . Kάτι ανάλογο ισχύει και για το F-35 , που επίσης με το υψηλό κόστος του ( κτήσης και λειτουργίας ) θα κληθεί να αναλάβει αυτά που κάνουν σήμερα τα φθηνότερα F-16 και F / Α-18 : ρόλους κρούσης στη Μέση Ανατολή ( καθώς η αποδέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών από την περιοχή μάλλον θα αργήσει ), περιπολίες σε μακρινές από τις ΗΠΑ χώρες , ναυτική επιτήρηση και πιθανώς αποστολές αεροπορικής υπεροχής σε καυτές ζώνες όπου όμως το τεχνολογικό επίπεδο του αντιπάλου θα είναι χαμηλό . Φυσικά πάντα υπάρχει ο κίνδυνος της ανερχόμενης στρατιωτικά Κίνας και βέβαια της Ρωσίας , που ήδη έχει δείξει τα δόντια της στον Καύκασο και στην Ουκρανία . Ουσιαστικά , τα υπερβολικά περίπλοκα στη χρήση και πανάκριβα δυτικά μαχητικά 5 ης γενιάς θα έχουν ρόλο που θα αιτιολογεί το κόστος και τις ικανότητές τους μόνο σε μια πιθανή στρατιωτική ή διπλωματική σύγκρουση ( που θα « παίζουν » το χαρτί της πολεμικής ισχύος ) με αυτές τις υπερδυνάμεις . Και εκεί όμως τα προβλήματα δεν θα είναι λίγα . Ειδικά για το F-22 ( το πραγματικό μαχητικό από τα δύο ) το φορτίο αποστολών θα είναι ιδιαίτερα βαρύ , καθώς ο αριθμός των αεροσκαφών είναι πολύ μικρός για να αντιμετωπίσει μία από τις δύο άλλες υπερδυνάμεις , πόσο μάλλον αν οι ΗΠΑ χρειαστεί να κινητοποιήσουν στρατεύματα σε δύο μέτωπα ( όπως είναι η πάγια στρατηγική τους πρόβλεψη , δηλαδή το δόγμα διεξαγωγής δύο ταυτόχρονων πολέμων ). Με 187 αεροσκάφη η USAF τι θα μπορεί να πρωτοκαλύψει ; Τις ανατολικές και δυτικές ακτές των ΗΠΑ ; Το σύμπλεγμα της Χαβάης ; Την Αλάσκα ; Την πιθανή μετάβαση σε πεδία μαχών στην Άπω Ανατολή ή στην Ανατολική Ευρώπη ; Σε ένα τέτοιο πλαίσιο , ακόμη χειρότερο παράγοντα αποτελεί το γεγονός ότι ο πραγματικός αριθμός αεροσκαφών που θα έχει στη διάθεσή της θα είναι ακόμη μικρότερος . Κι αυτό γιατί η διαθεσιμότητα του F-22 παραμένει ιδιαίτερα χαμηλή , 60 % περίπου , ενώ σύμφωνα με προβλέψεις θα φτάσει στο … 70 % το 2018 . Με απλά λόγια , το ένα τρίτο του στόλου των F-22 δεν είναι διαθέσιμο για αποστολή , καθώς βρίσκεται σε ένα διαρκές στάδιο αναβαθμίσεων , επισκευών και συντήρησης ! Διαφορετικά προβλήματα αντιμετωπίζει το F-35 , καθώς η φιλοσοφία σχεδία-
F-35 στις πιο « μικρές » χώρες
Το υπέρογκο κόστος του F-35 δεν έχει αφήσει ανεπηρέαστη την εξαγωγική του πορεία ( αν και το σωστό είναι να μιλάμε για τους άλλους εταίρους του προγράμματος , καθώς από την αρχή του είχε πολυεθνική συγκρότηση με τις ΗΠΑ επικεφαλής ). Έτσι η γειτονική μας Τουρκία έχει αναγγείλει την αγορά 100 αεροσκαφών ( οπότε θα γίνει ο τρίτος μεγαλύτερος χρήστης του αεροσκάφους μετά τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο ), αλλά προς το παρόν έχει παραγγείλει 6 αεροσκάφη σε δύο παρτίδες ( 2 και 4 ), ενώ το κόστος για τα 100 έχει αρχικό προϋπολογισμό 16 δις δολάρια . Την ίδια στιγμή όμως η χώρα σχεδιάζει ένα « τουρκικό μαχητικό », κάτι που αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο για μείωση της αρχικής παραγγελίας των 100 F-35 . H Βρετανία προγραμματίζει την αγορά 138 αεροσκαφών , αλλά η αρχική παρτίδα 14 F-35B θα κοστίσει περίπου 3 δις δολάρια με την απαραίτητη υποδομή υποστήριξης . Και οι άλλοι εταίροι του προγράμματος όμως έχουν εκφράσει σοβαρές ανησυχίες για το αυξανόμενο κόστος , την καθυστέρηση στις παραδόσεις , τη γενικότερη καθυστέρηση ολοκλήρωσης του αεροσκάφους , ενώ έχουν αρχίσει ήδη οι περικοπές . Για παράδειγμα η Ιταλία είχε αρχικό προγραμματισμό για 131 αεροσκάφη , τον αναθεώρησε σε 90 , ενώ πέρυσι ο υπουργός άμυνας της χώρας δήλωσε ότι « μπορεί το πρόγραμμα να περικοπεί ή να αναθεωρηθεί ». Από την άλλη βέβαια και τα τρέχοντα μαχητικά 4ης γενιάς όπως το Rafale και το Eurofighter διαφημίζονται ως εναλλακτικές λύσεις , που κι αυτές όμως δεν φημίζονται για το χαμηλό τους κόστος .
Το F-35 σε λίγα χρόνια σύμφωνα με τον σχεδιασμό θα έχει αντικαταστήσει το σύνολο των σημερινών μαχητικών των ΗΠΑ , αλλά θα έχει γίνει και ο κεντρικός πυλώνας για μια σειρά από αεροπορίες του Δυτικού Κόσμου .
04 / 2015 33