Ανθρώπων Έργα Ιούνιος 2014 | Page 386

Ανθρώπων Έργα Ανθρώπων Έργα «ΤΟ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ» τέλη της δεκαετίας του 1940. Ωστόσο, και κατά τη διάρκεια αυτής της πρωτόλειας περιόδου του, ο ελληνικός κινηματογράφος άρχισε, σιγά-δειλά, να οριοθετεί τη σχέση του με το θρησκευτικό φαινόμενο. Η πρώτη εμφάνιση των κινούμενων, με πολύ μεγάλη ταχύτητα, διαδοχικών εικόνων πάνω στο κινηματογραφικό πανί δημιούργησε στους πρώτους θεατές του κέντρου των Αθηνών πολύ περίεργα συναισθήματα, κατά το έτος 1897, όπως γράφει ο ιστορικός του κινηματογράφου Φρίξος Ηλιάδης: «Η παράσταση κινούμενων εικόνων φαίνεται ότι κατεπτόησε το κοινό, γιατί πολλοί ελιποθύμησαν, ένας δε εφημέριος με επιστολή του στον τύπο της εποχής, εξόρκιζε τους Αθηναίους να μποϋκοτάρουν αυτό το “θαύμα του διαβόλου”. Στις επόμενες προβολές οι θεαταί ελιθοβόλησαν την οθόνη. Ύστερα συνήθισαν». Η ανωτέρω περιγραφή παρουσιάζει έναν καθαρά ανορθολογικό τρόπο αντιμετώπισης του κινηματογράφου από το κοινό, μέσα από μια μεταφυσική προσέγγιση, η οποία τον ταύτιζε με το απόλυτο κακό, ως προς την τεχνική του. Σύντομα, αυτό το «διαβολικό» θαύμα μαζικής επικοινωνίας θα αποδειχτεί ότι μπορεί να πραγματεύεται και πιο «ευλαβή» θέματα θρησκευτικού περιεχομένου. Μιλώντας για τη θρησκεία και το θρησκευτικό φαινόμενο στον ελληνικό κινηματογράφο, ο νους μας κατευθύνεται, αναπόφευκτα, στο χριστιανικό (και κατ’ επέκταση, στο ορθόδοξο) στοιχείο, καθώς (σχεδόν στο σύνολό του) ο ελληνικός κινηματογράφος έδρασε μέσα στα πλαίσια ενός εθνικού κινηματογράφου, εντός των ορίων του ελληνικού κράτους. Η μελέτη του (ορθόδοξου χριστιανικού) θρησκευτικού φαινομένου στον ελληνικό κινηματογράφο, αρχίζει από το 1950 και εξής, δηλαδή μετά από τον Εμφύλιο Πόλεμο και κατά τη διάρκεια μιας εποχής, κατά την οποία ο ελληνικός κινηματογράφος γίνεται βιομηχανία, με κύριο εκπρόσωπο την κινηματογραφική βιομηχανία της Φίνος Φιλμ και νικώντας το μέχρι τότε κυρίαρχο θέαμα (της βιοτεχνίας) του λαϊκού Θεάτρου Σκιών. Όσο για το πρώτο μισό του 20ού αιώνα, η αλήθεια είναι ότι ο τότε ελληνικός κινηματογράφος παρέμεινε σε πολύ χαμηλά επίπεδα, τόσο ως προς την τέχνη, όσο και ως προς την τεχνική του, ίσως και λόγω των πολλών συνεχόμενων πολεμικών αναταραχών που πέρασε η χώρα, μέχρι την οριστική εδαφική της ολοκλήρωση, στα 386 | Ανθρώπων Έργα | Τεύχος 5 | Ιούνιος 2014 Ιούνιος 2014 | Τεύχος 5 | Ανθρώπων Έργα | 387