αυτό. Στη ζωή μου έχω επιλέξει να κρατιέμαι μακριά
από ψυχοφθόρες καταστάσεις. Τους επιλέγω τους
φίλους μου. Δεν είμαι κοινωνικό άτομο, είμαι δύσκολο.
Προτιμώ να πιω ένα ποτήρι κόκκινο κρασί παρέα με την
αγαπημένη μου φίλη, παρά να κάνω δημόσιες σχέσεις
παρέα με 100 επηρμένα, ανταγωνιστικά άτομα, τα
οποία ενδεχομένως θα με βοηθήσουν επαγγελματικά
σε κάτι. Και πορεύομαι κι εγώ - όπως όλοι μας - μέσα
από τις επιλογές μου. Τι να κάνω…
- Πιστεύετε πως ένα καλό βιβλίο έχει πάντα
τις πιθανότητες να μπει σε κάποιο ράφι
βιβλιοπωλείου ή υπάρχουν και κάποιοι άλλοι
παράγοντες και προϋποθέσεις για να συμβεί
αυτό;
Σάββα μου, η αλήθεια είναι ότι, ένας είναι ο
παράγοντας για να αναγνωριστεί, να έχει καλή
τύχη ένα βιβλίο και κακά τα ψέματα: άμα έχεις
γράψει κάτι καλό, όσος χρόνος κι αν χρειαστεί
να περάσει, στο τέλος το βιβλίο θα βρει το δρόμο
του. Πάρε παράδειγμα τη συγγραφέα τού Χάρυ
Πότερ, τη Τζόαν Ρόουλινγκ. Έφαγε ένα σωρό
πόρτες από τους εκδοτικούς οίκους μέχρι να
βρεθεί κάποιος να της εκδώσει το πρώτο της
βιβλίο. Κοίτα όμως τι έγινε στη συνέχεια! Χτυπάνε
το κεφάλι τους αυτοί που την είχαν απορρίψει.
Έχασαν απίστευτα λεφτά. Και τα βιβλιοπωλεία
έκτοτε έχουν στις βιτρίνες τους το Χάρυ Πότερ
πρώτο τραπεζάκι πίστα. Θέλω να πω, είναι μύθος
που σίγουρα τον εφεύραν οι πικραμένοι, ότι για
52 | Ανθρώπων Έργα | Τεύχος 3 | Απρίλιος 2014
να μπει ένα βιβλίο σε καλή θέση στα βιβλιοπωλεία
χρειάζεται να έχεις “δόντι”. Τρίχες! Γράψε εσύ κάτι
καλό, και άσε το βιβλίο να βρει το δρόμο του. Υπάρχουν
βέβαια και οι “φούσκες”, βιβλία που μπαίνουν
καθαρά συγκυριακά στις βιτρίνες, κάνουν κάποιες
εκατοντάδες πωλήσεις αντιτύπων πάλι συγκυριακά
και μετά εξαφανίζονται κι αυτά και οι συγγραφείς
τους. Υπάρχουν πολλά τέτοια παραδείγματα. Όμως ο
συγγραφέας, για να λογίζεται συγγραφέας, πρέπει να
έχει διάρκεια, τόσο στη συνείδηση των αναγνωστών
όσο και στη λογοτεχνική γραμματεία.
- Ποια είναι η άποψή σας για την νέα μόδα
των ηλεκτρονικών βιβλίων; Πιστεύετε πως
έρχεται η εποχή που θα αντικαταστήσουν
πλήρως την έντυπη μορφή;
Όσο κι αν το έντυπο βιβλίο αντικατασταθεί από
την ηλεκτρονική μορφή, το φετίχ της μυρωδιάς
του χαρτιού θα είναι πάντα φετίχ. Και μάλιστα
δυνατό. Αλλιώς είναι να πιάνεις στα χέρια σου
το Υπόγειο του Ντοστογιέφσκι και να μυρίζει
ολόκληρο “υπογίλα”, να “βρωμάει” απόγνωση
και μοναξιά, κι αλλιώς να αντικρίζεις στην
οθόνη του υπολογιστή σου τις σελίδες κάποιου
βιβλίου τού Ντοστογιέφσκι και να νιώθεις
αφόρητο πόνο στα μάτια από την ακτινοβολία
της οθόνης, αντί να νιώθεις αφόρητη επιθυμία
να σφίξεις στην αγκαλιά σου πχ τον Παίκτη.
Απρίλιος 2014 | Τεύχος 3 | Ανθρώπων Έργα | 53