kregen (afgekeurd werden omdat ze geestelijk niet geschikt waren). We hebben de gekke reacties dus zelf gecreëerd en houden dit in stand.
Hoe kunnen mensen zich wel gehoord voelen met de Nieuwe Route?
Op het moment dat je betrokken bent en je hebt regie, dan ben je ook bereid om verantwoordelijkheid te dragen. Dat is alsof je een koophuis hebt in plaats van een huurhuis. Met een huurhuis weet je dat de ander beslist over het onderhoud van het huis en als er iets mee is, laat je dat bij de eigenaar. Bij een koophuis ben je zelf verantwoor-delijk en beslis je zelf over de kleur van de kozijnen en zorg je ervoor dat je geen lekkage krijgt aan je dak, of wel natuurlijk, maar de consequenties draag je zelf. Daar kies je dan zelf voor.
In de Nieuwe Route schuift de macht naar alle betrokkenen samen toe. Dat betekent dat hulpverleners verant-woordelijkheid hebben maar ook de cliënt waar het om gaat en andere betrokkenen. Het is een inclusiemodel vanuit regie. Het zit zo in ons gebakken dat we denken dat er 1 persoon moet zijn die de regie voert, maar dat hoeft dus niet. Je kunt gezamenlijk ergens voor staan en zorgdragen voor iets. Er hoeft niet altijd maar 1 leider te zijn. Of je kiest gezamenlijk dat oom Jan de kar trekt omdat hij daar goed in is, maar dan is dat een gezamenlijk besluit. Je wordt daarmee een samensturend team.
Onlangs maakte ik me zorgen over de moeder van een vriendinnetje van een van mijn kinderen. Iedereen praatte over haar op het schoolplein. Het was duidelijk dat het kind wat verwaarloosd werd en dat de moeder hulp nodig had. Ik ga naar de directeur en vraag of we niet samen met wat ouders en de moeder samen kunnen komen om te kijken wat het beste is en of we iets voor haar kunnen betekenen. De directeur zegt: “niet mee bemoeien, daar zit al een gezinsvoogd op”. De schil van hulp die om iemand heen zit, houdt daarmee het natuurlijke systeem op een afstand. Buitenstaanders denken ook al: oja, er is hulp, dus ik doe een stapje terug. En dat is precies wat je niet wilt! Professionals schakelen eerder een andere organisatie of vrijwilligers in dan dat ze alle betrokkenen bij elkaar roepen.
De nieuwe route zorgt ervoor dat er een systeemkanteling op gang wordt gebracht waardoor het netwerk meedenkt en betrokken is.
Hoe kijk je aan tegen de inzet van vrijwilligers?
De zorg is zo duur geworden dat we niet alle taken in de zorg meer door professionals kunnen laten doen. Vrijwilligers lijken daarin de oplossing en worden ingezet. Maar die vrijwilligers zijn helemaal niet de mensen die wakker liggen van de probleemsituaties. Het zijn vreemden. Het zijn tegenwoordig zelfs vaak niet-betaalde professionals die worden opgeleid en die worden aangestuurd door het professionele systeem. Het is een schijnsysteemwereld. In het systeem waar ik voor sta besluiten de betrokkenen samen. Mensen zijn dan met elkaar samenredzaam. Het is een machtsverschuiving die we niet kunnen beheersen en dat is zo nieuw, daar zijn we nog niet aan gewend. Het zet al je ideeën over leiderschap op losse schroeven.
WWW.PIONIERSMAGAZINE.NL