Marine Magazine Jaargang 2, februari 2017 | Page 5

Precies vijfenzeventig jaar geleden vond de Slag in de Javazee plaats . In alle dapperheid werd hier gevochten tegen een superieure vijand , die was toegerust met een modernere en betere vloot . Een op voorhand kansloze missie met als triest resultaat dat velen het hoogste offer brachten .
Tweeduizend marine mensen uit diverse landen sneuvelden , waaronder negenhonderd 5van onze collega ’ s .

Drie jaar eerder , op een zomeravond in 1939 , ontbood Koningin Wilhelmina de toenmalige invloedrijke politieke leiders ten paleize . Als eerste nam zij het woord en sprak van een uitermate zorgelijke internationale toestand . “ Ik mag niet langer lijdelijk toezien , dat het vaderland aan partijoverwegingen ten offer zou vallen . Het is op grond hiervan dat ik U hedenavond om mij heen heb vergaderd , teneinde de weg te vinden die Nederland voor dreigende onheilen behoede .” De aanwezige hoogste militairen schetsten de deplorabele toestand van ’ s lands krijgsmacht en vroegen om meer materieel en manschappen . Eén van hen eindigde zijn inbreng met de vraag of hij duidelijk genoeg was geweest . Koningin Wilhelmina antwoordde op afgemeten toon : “ Voor mij is het zeer duidelijk geweest . Eerste plicht der regering is onze in het verleden te veel verwaarloosde defensieve kracht te versterken .” Haar woorden hadden helaas weinig effect , tien maanden later versloeg een Duitse overmacht zonder al te veel weerstand de Nederlandse krijgsmacht .

Het is nu meer dan zeventig jaar later en de geschiedenis lijkt zich te herhalen . Recent erkende ook de huidige Commandant der Strijdkrachten , dat onder zijn leiding de krijgsmacht te ver was wegbezuinigd . Wat mensen op de werkvloer al jaren achtereen riepen , wordt daarmee nu ook hardop uitgesproken op het hoogste militaire niveau . Generaal Middendorp moest daarbij openlijk toegeven dat in essentie de gehele vloot van de Koninklijke Marine aan vervanging toe is . Zijn boodschap kan voor onze huidige koning , achterkleinkind van Wilhelmina , geen verrassing zijn geweest . De mijnenjagers waarmee we momenteel rondvaren werden in dienst gesteld toen hij zijn dienstplicht bij de marine vervulde . De onderzeeboten stammen uit dezelfde periode , de M-fregatten zijn slechts een fractie jonger .
Inmiddels zijn enkele hele voorzichtige stappen gezet om de vervanging van onze marineschepen ook tot stand te laten komen . Voor de onderzeeboten is daadwerkelijk een eerste stap gezet , voor fregatten en mijnenjagers is er enkel nog maar een intentieverklaring met de Belgen . Zelfs als gelijk na de verkiezingen voldoende budget beschikbaar zou zijn en de politieke besluitvorming plaatsvindt , rolt het eerste vervangende schip pas over zes tot acht jaar van de helling . Tot die tijd varen we dus met een zwaar verouderde vloot .
De komende verkiezingen en daaropvolgende kabinetsformatie moet duidelijk worden hoeveel geld daadwerkelijk voor de vervanging van marineschepen wordt vrijgemaakt . Daarbij staan de ogen hopelijk wijd open om de ontwikkelingen te registreren . Landen als China en India bouwen in hoog tempo hun macht op zee uit . De vrede in het Midden-Oosten lijkt nog heel ver weg en in toenemende mate wordt de strijd daar uitgevochten vanaf zee . De Russische marine speelt daarin een hoofdrol . De verkiezing van President Trump zal de tegenstellingen in de wereld naar verwachting alleen maar groter maken . Hij dwingt ons echter ook om de verantwoordelijkheid voor onze eigen defensie op te pakken . Op zich geen verkeerde gedachte .
Als achterban , actief dienend personeel en de gouden driehoek , kunt u komende tijd het proces voor de marine zelf beïnvloeden tijdens de komende verkiezingen voor de Tweede Kamer . Het verdient dan ook aanbeveling om de verkiezingsprogramma ’ s uitgebreid te bestuderen op het gebied van defensie en de vervangingsprojecten . Enkele Kamerleden hebben alvast hun bijdrage aan dit magazine geleverd , om uw keuze gemakkelijker te maken .
Maar er is meer : de marine is voor velen niet meer een baan voor het leven , maar een prachtig startpunt voor latere civiele carrières . Voor hen ligt er in die zin geen beletsel meer om zich publiekelijk uit te spreken . Wat daarbij goed zou zijn is dit op een wijze en met een aantal mensen te doen waardoor ‘ Den Haag ’ tot handelen wordt aangezet . Er zijn vele kleine en grote verenigingen en stichtingen waarin oud-marine mensen zich hebben verenigd . Het zou prachtig en krachtig zijn als die zich rond het thema ‘ voortbestaan van een volledige op haar taak berekende marine ’ kunnen verbinden .
De afgelopen periode heb ik hierover met verschillende verenigingen en stichtingen van gedachten gewisseld en de animo lijkt hier zeker voor te zijn . Veel van deze verenigingen lijken , anders dan vroeger , veel meer op netwerkomgevingen waar oud-marine mensen zich verbinden , elkaar helpen en weten te vinden . Stichting P3M heeft als doelstelling om zowel tussen deze groepen als naar de marine de verbindende schakel te vormen , die op respectvolle maar duidelijke wijze bovenstaande thema ’ s onder de aandacht weet te brengen .
Rob van Doorn , Voorzitter Stichting P3M .
MARINE MAGAZINE