Bölüm I: Ulusal Düzeyde Sorumlu Vergicilik
hâlinde mükelleflerin tümünü aydınlatmak
ve uygulamaya yön vermek üzere sirküler
yayımlamak yetkisine de sahiptir. Oy
çokluğu ile karar alan komisyon, taşra
birimlerinden gelen özelge taslaklarını
değerlendirerek aynen veya değiştirerek
onaylar. Komisyon tarafından onaylanan
özelgeler, otomasyon sistemi üzerinden
ilgili birimlere gönderilir ve imzalanarak
mükellefe verilir. Daha sonra bu özelgeler,
benzer yönde gelebilecek özelge talepleri
için emsal oluşturmak üzere sistemde
Emsal Özelge Havuzu denilen bir veri
tabanına kaydedilir. Böylece tüm yetkili
birimlerin bu özelgeleri görmeleri
sağlanır. Vergi Dairesi Başkanlıkları ve
Defterdarlıklar; komisyonda oluşturulmuş
sirküler veya özelgeler ile konu, kapsam
ve ilgili olduğu mevzuat bakımından
tamamen aynı içeriğe sahip bir özelge
talebinde bulunulması hâlinde, emsal
özelge havuzundan yararlanmak suretiyle,
başkanlıktan izin almaksızın kendileri
özelge verebilir.
Verilen Özelgeyi Geçersiz
Kılan Unsurlar
Verilen özelgeler, özelgenin talep edildiği
ilgili vergilendirme döneminde yürürlükte
olan kanunlar çerçevesinde geçerlidir.
Olayın gerçek mahiyetinin mükellefin
özelge talebinde belirttiği hususlardan
farklı olduğunun anlaşılması ve özelge
talep f ormunda ve eklerinde yer alan
bilgilerin gerçek durumu yansıtmadığının
tespit edilmesi durumunda verilmiş olan
özelge geçersiz olacaktır.
Özelge Alan Mükelleflerin
Sağladığı Avantajlar
Mükelleflerin aldıkları özelgeye uygun
olarak aynen kendilerine yapılan
açıklamalar doğrultusunda hareket
ettikten sonra, özelgede yapılan
açıklamaların daha sonradan yanlış
olduğunun ortaya çıkması veya
xix
xx
kanunun uygulama şeklinin değişmesi
halinde, mükellef yanıltılmış olduğu
için kendisine vergi cezası kesilmez ve
gecikme faizi hesaplanmaz.xix İlk bakışta
idarenin yanlış görüş vermesi olağan
gözükmeyebilir. Ancak özelge sadece
vergi idaresinin kanun hükmünden ne
anladığını ve nasıl uygulama yapacağını
ortaya koyan bir görüşten ibarettir.
Söz konusu görüş idareyi tam olarak
bağlamakla birlikte, yapılmakta olan
vergi incelemeleri sırasında farklı yönde
yapılan değerlendirmeler sonucunda iptal
edilmesi de söz konusu olabilmektedir.
Vergi inceleme elemanları mükelleflerin
ödenmesi gereken vergiler konusunda
ödevlerini tam olarak yerine getirip
getirmedikleri açısından vergi incelemesi
yapmaktadır. İnceleme sırasında vergi
kanunlarına göre eleştiri konusu yapılacak
konularla ilgili olarak mükellefler özelge
ibraz edebilir. Bu durumda inceleme
elemanının özelgeyi inceleme tutanağına
dâhil etmesi gerekir. İnceleme elemanı
tarafından düzenlenecek raporda ise, söz
konusu özelgenin mükellefin vergisel
durumuna açıklık getirip getirmediği
ve mükellef lehine dikkate alınıp
alınmayacağı değerlendirme konusu
yapılmak durumundadır.xx
Mükelleflerin yetkili makamlar tarafından
kendilerine verilmiş bulunan özelgeleri
inceleme elemanına ibraz edebileceği
hususu açıktır. Ancak mükellefle aynı
durumda olan başka mükelleflere verilmiş
özelgelerin de inceleme elemanına
sunulabileceği ve değerlendirmeye
alınacağı düşünülmekle birlikte konuya
ilişkin olarak vergi idaresi tarafından açıklık
getirilmesinde yarar bulunmaktadır.
Diğer taraftan vergi denetim elemanları
mükelleflere verilmiş olan bu özelgeler
ile bağlı değildir. Yani özelgede yer alan
Vergi Usul Kanunu, Madde 369
Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, Madde 18/2
Sorumlu Vergicilik
71