Bölüm I: Ulusal Düzeyde Sorumlu Vergicilik
Söz konusu karar Resmi Gazete’de
yayımlanmasından başlayarak dokuz ay
sonra yürürlüğe girmesi kararlaştırılmış
ve bu nedenle daha sonra söz konusu
madde 6009 sayılı Kanun’un 4’üncü
maddesiyle 1/1/2010 tarihinden
geçerli olmak üzere aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
AYM, işin kendisine gelişinden başlamak
üzere beş ay içinde kararını verir ve
açıklar. Bu süre içinde karar verilmezse
mahkeme davayı yürürlükteki kanun
hükümlerine göre sonuçlandırır. Ancak,
AYM’nin kararı, esas hakkındaki karar
kesinleşinceye kadar gelirse, mahkeme
buna uymak zorundadır.
“5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun
2’nci maddesinin birinci fıkrası
kapsamındaki mükellefler ile münhasıran
menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası
aracı getirileri ile değer artışı kazançları
elde etmek ve bunlara bağlı hakları
kullanmak amacıyla faaliyette bulunan
mükelleflerden 2499 sayılı Sermaye
Piyasası Kanununa göre kurulan yatırım
fonları ve yatırım ortaklıklarıyla benzer
nitelikte olduğu Maliye Bakanlığınca
belirlenenler için bu oran %0 olarak
uygulanır.”
AYM’nin işin esasına girerek verdiği
ret kararının Resmi Gazete’de
yayımlanmasından sonra on yıl
geçmedikçe aynı kanun hükmünün
Anayasa’ya aykırılığı iddiasıyla tekrar
başvuruda bulunulamaz.”
Somut Norm Denetimi
Somut norm denetimi görülmekte olan
bir uyuşmazlık ve somut bir olay söz
konusu olduğunda davaya bakmakta
olan mahkeme veya davanın taraflarında
birinin Anayasa’ya aykırılık iddiası
çerçevesinde Anayasa’ya uygunluğu
denetleme işlevidir. Bu durumda
görülmekte olan uyuşmazlık AYM’nin
Anayasa’ya aykırılık başvurusu hakkında
vereceği karara kadar askıya alınır.
“Bir davaya bakmakta olan mahkeme,
uygulanacak bir kanun veya kanun
hükmünde kararnamenin hükümlerini
Anayasa’ya aykırı görürse veya taraflardan
birinin ileri sürdüğü aykırılık iddiasının
ciddi olduğu kanısına varırsa, AYM’nin bu
konuda vereceği karara kadar davayı geri
bırakır.
Mahkeme, Anayasa’ya aykırılık iddiasını
ciddî görmezse bu iddia, temyiz merciince
esas hükümle birlikte karara bağlanır.
Somut norm denetimi sadece ve
sadece kanunlar ve kanun hükmünde
kararnameler için başvurulabilecek bir
yoldur. Diğer bir deyişle soyut norm
denetimi kapsamında olan TBMM İçtüzük
ve Anayasa değişiklikleri somut norm
denetimi kapsamına girmez. Anayasa’nın
152’nci maddesine göre itiraz yolu için
gerekli şartlar şu şekildedir:
• Görülmekte olan bir davanın varlığı
• Davayı gören bir mahkemenin varlığı
• Anayasa’ya aykırılığı ileri sürülen bir
hükmün varlığı
• Davanın görüldüğü mahkemenin ilgili
hükmü anayasaya aykırı görmesi ve
iddiayı ciddi bulması
Bu konudaki örnek karar, 4.6.2008
tarih ve 5766 sayılı Kanun ile Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında
Kanun’un mükerrer 35’inci maddesinde
yer alan kanuni temsilcilerin
sorumluluğuna ilişkin AYM’nin
19/03/2015 tarih ve Esas No: 2014/144,
Karar No: 2015/29 sayılı kararıdır. Anayasa
Mahkemesi mükerrer 35’inci maddenin
“Amme alacağının doğduğu ve ödenmesi
gerektiği zamanlarda kanuni temsilci veya
teşekkülü idare edenlerin farklı şahıslar
Sorumlu Vergicilik
27