Bölüm III: Vergi Danışmanları Açısından Sorumlu Vergicilik
Yeminli Mali Müşavirler
YMM’ler SMMM’lerin (b) ve (c)
bentlerinde belirlenen işlerinin yanı
sıra 3568 sayılı Kanun’a göre çıkarılan
yönetmelik çerçevesinde tasdik işi de
yaparlar. YMM’lerin yaptıkları tasdik
dolayısıyla ortaya çıkabilecek vergi
kayıplarından mükellefle birlikte müşterek
ve müteselsil sorumluluğu bulunmaktadır.
Dolayısıyla YMM’ler bir taraftan
mükellefe yönelik danışmanlık görevi ifa
ederken diğer taraftan kamu adına da bir
denetim fonksiyonu görmektedirler.
Mesleki Standartlar
Mesleki, etik, çalışma ve disiplin gibi
konularda meslek mensuplarının uyması
gereken standartlar 3568 sayılı Kanun’a
dayanarak çıkarılan çeşitli yönetmeliklerle
belirlenmiştir. Bu bağlamda meslek
mensuplarının hem teknik hem etik
standartlar olarak yüksek kalitede
profesyoneller olmasını öngörülmektedir.
Mesleğe ilişkin çeşitli yönetmeliklerde
düzenlenmiş bazı önemli standartlar
aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
• Topluma ve devlete karşı sorumluluk
• İş sahiplerinin (mükelleflerin) meslek
mensuplarından doğru ve güvenilir bilgi
alabilmeleri
• İşlerini yaparken öğrendikleri
mükelleflere ilişkin bilgileri sır saklama
yükümlülüğü çerçevesinde ifşa
etmemek
• Dürüstlük, tarafsızlık ve güvenilirlik
çerçevesinde hizmet vermek
• Haksız rekabet ve reklam yasağına tâbi
olmak
SMMM ve YMM meslekleri vergi,
muhasebe ve finansal yönetim alanında
uzman ve belli kalite standartlarında
çalışılması zorunlu kılınmış mesleklerdir.
Bu standartlar gerek GİB, SPK, BDDK ve
KGK gibi kamu otoriteleri gerek TÜRMOB
tarafından yakından denetlenmekte ve
gözetlenmektedir.
Meslek Mensuplarının Mükellef
Hakları Bağlamındaki Sorumlulukları
Sorumlu vergicilik yaklaşımıyla mükellef
hakları, mükelleflerin kaliteli hizmet
alması, anayasal haklarına saygı
gösterilmesi, bilgiye ulaşabilmesi ve
idare nezdindeki başvurularının dikkate
alınmasını gerektirmektedir. Bu çerçevede
meslek mensuplarına mükellef haklarının
korunması ve gözetilmesi açısından
önemli roller düşmektedir. Her ne
kadar mükellefler SMMM ve YMM’leri
kendilerine yol gösteren, gerektiğinde
kendilerini vergi idaresi önünde savunan
ve yükümlülükleri konusunda doğru
şekilde yönlendiren danışmanlar olarak
görseler de ülkemizde SMMM ve
YMM’lerin doğrudan bir yasal temsilci
olarak mükellefleri temsil etmesi söz
konusu değildir. Hizmet sözleşmeleri
meslek mensuplarını kanuni temsilci ya
da bir vekil gibi doğrudan yasal temsilci
konumuna getirmemektedir. Bununla
birlikte meslek mensuplarının yardımcı
olmak amacıyla vergi incelemeleri,
uzlaşma görüşmeleri, vergi davaları ve
idare ile yürütülen çeşitli işlemlerde
mükellefleriyle birlikte idare ile muhatap
olarak izahatta bulunmaları söz konusu
olabilmektedir. Bu bağlamda vergi
danışmanları mükelleflerin doğal
temsilciliğini üstlenirler. Mükellef ile idare
arasındaki müzakerelerde SMMM ve
YMM’ler, mükellefin haklarını gözeten
ve mükellefin durumunu idareye
mesleki bir dille izah eden sözcülerdir.
Mükelleflerin temsilci kullanma hakkının
sadece yasal vekâletname sahibi
kişiler için geçerli olmasının ötesinde,
yasal hizmet sözleşmesiyle mükellefe
hizmet veren SMMM ve YMM’ler
bakımından da bu ilkenin geçerli olduğu
kabul edilmelidir. Örneğin SMMM’ler